บทความโดย THANYA วัชรสิทธา
บทสะท้อนประสบการณ์จากกิจกรรมดอกไม้สื่อใจ ขั้น 1 ณ วัชรสิทธา
ในชั่วขณะแห่งการลงดาบ ความเฉียบขาดเท่านั้นจึงจะรักษาความอ่อนโยนไว้ได้ และความงดงามของธรรมชาติเดิมแท้จึงจะเผยแสดงออกมา
เมื่อได้เห็นภาพเชอเกียม ตรุงปะ รินโปเช สัมพันธ์กับธรรมชาติผ่านการจัดดอกไม้อิเคบานะ ก็พาให้เข้าใจถึงสภาวะนั้น ตัดกิ่งไม้ฉับๆ ใช้มือขยี้ช่อใบให้แตกจากกัน เลื่อยกิ่งใหญ่ออกจากลำต้น ตัดก้านดอกจนสั้น ทุกอย่างที่ว่าไปนั้น ดูเป็นการกระทำที่รุนแรงและก้าวร้าวต่อธรรมชาติ แต่ภาพที่ออกมากลับไม่ได้ให้ความรู้สึกเช่นนั้น
หลังจากพิจารณาอย่างถี่ถ้วน ท่านตรุงปะตัดพืชโดยไร้ความลังเล ด้วยท่าทางที่เบิกบาน ดวงตากระจ่างใส ไม่มีความรุนแรงก้าวร้าวเลยแม้แต่นิดเดียว ผลที่ออกมาคือแจกันอิเคบานะที่กลมกลืน เผยความงามตามธรรมชาติออกมา
เมื่อสัมพันธ์กับพืชตรงหน้าอย่างเป็นมิตรและเปิดกว้าง ละวางความคิดตัดสินของตัวเองลง ธรรมชาติอันงดงามที่มีอยู่แล้วก็พร้อมจะแสดงตนออกมา
สิ่งสำคัญอย่างหนึ่งที่ต้องทำ คือการตัด
ตอนเรียนจัดอิเคบานะ ความรู้สึกตอนตัดดอกไม้ ไม่ต่างอะไรกับการฟันดาบของนักรบชัมบาลาเลย
คมมีดที่ผ่านเข้าไป ใช้เวลาเพียงเสี้ยววินาทีทำให้เกิดรอยแยก ตัดสิ่งที่เป็นเนื้อให้ขาดออกจากกัน เสี้ยววินาทีนั้น ข้างในอกก็เกิดความรู้สึกหล่นวูบ เหมือนโดนดาบฟันขาดตรงกลางใจ
และหลังจากนั้นเราก็มีหน้าที่รับผลทุกอย่างที่เกิดขึ้นจากการลงดาบ ไม่ว่าจะดีหรือร้าย เสียหรือสำเร็จ เพราะเมื่อคมมีดตัดขาดแล้ว สิ่งนั้นไม่มีทางที่จะกลับไปเหมือนเดิมดังเก่า
อย่างนั้น ถ้าเราไม่ตัดละ? ถ้าปล่อยให้เป็นไปแบบนั้น มาอย่างไรก็อย่างนั้น เพียงเอาดอกไม้มาวางรวมๆ กันในแจกัน แค่นั้นก็น่าจะออกมาสวยได้เหมือนกันนี่
ในตอนจัดจริง เราไม่อาจเลี่ยงที่จะตัดกิ่งก้านได้เลย ทุกแจกันอิเคบานะ เราต้องตัดเสมอ เพื่อให้พืชมาอยู่ด้วยกันในพื้นที่ใหม่อย่างกลมกลืน เพื่อจะให้เกิดความกลมกลืนและเผยความงามตามธรรมชาติได้จริงๆ ตัวเราจะต้องไม่เป็นคนจัดแจง บังคับให้พืชเป็นไปตามที่เราอยากให้เป็น แต่วางไปตามธรรมชาติ หันมุมที่งามออกมา แม้แต่แจกันนางิอิเระ ที่ปักลงไปดอกเดียว เรายังต้องตัดก้านให้พืชสัมพันธ์กับภาชนะ ในสัดส่วนที่ลงตัวของทั้งสองสิ่ง
“…เขาไม่มีความปรารถนา ทั้งไม่จำเป็นที่จะต้องเข้าไปควบคุมบงการสภาวการณ์และความเป็นไปต่างๆ เขาเพียงสามารถที่จะเป็นอย่างที่เขาเป็นโดยปราศจากความกลัว..”
จาก “ชัมบาลา หนทางอันศักดิ์สิทธิ์ของนักรบ”
แจกันอิเคบานะแต่ละอันเป็นดั่งการเกิดใหม่ของพืช
และในการเกิดใหม่แต่ละครั้ง ย่อมต้องอาศัยการตัดอย่างเลี่ยงไม่ได้
ตัดขาดจากลำต้นเพื่อมาเกิดใหม่ในแจกัน ตัดทอนก้านที่ยาวยื่นสู่ความกลมกลืนกับพืชอื่นๆ ตัดใบรกๆ ที่บดบังความงามเส้นสายของกิ่ง ตัดจากสายสะดือแม่เพื่อเริ่มต้นเป็นมนุษย์ที่มีชีวิตเป็นของตนเอง ตัดขาดจากความปลอดภัยเดิมๆ เพื่อเติบโตในสภาพแวดล้อมใหม่ ตัดความยุ่งเหยิงของความสัมพันธ์เพื่อก้าวเดินต่อไป
สถานการณ์เหล่านี้เกิดขึ้นในชีวิตตลอดเวลา บางครั้งจางๆ ตัดขาดก็ไม่สะดุ้ง บางครั้งเข้มข้นเสียจนแทบผ่านไปไม่ไหว จากความรู้สึกถูกเฉือนลงมาข้างในของเราที่เจ็บปวดไม่แพ้ภายนอก
เมื่อได้มาเห็นสภาวะนี้ผ่านการจัดดอกไม้อิเคบานะ ทำให้ค้นพบว่า หากเราตัดด้วยความลังเล ตัดไปตัดมา แจกันข้างหน้าก็จะไม่ลงตัวเสียที ดอกไม้ ใบไม้ก็จะค่อยๆ บอบช้ำไปเรื่อยๆ เหมือนใช้ดาบทื่อๆ เลื่อยไปบนเนื้อ สร้างความเจ็บปวดไปเรื่อยๆ แทนที่จะฟันฉับให้ขาดในทีเดียว
ดอกไม้และพืชทั้งหลายเป็นความงดงามของธรรมชาติ ที่อ่อนโยนและบอบบาง เพื่อที่จะให้พวกเขาไปเกิดใหม่ในแต่ละแจกัน จึงต้องใช้การตัดที่กล้าหาญ เฉียบคม และตัดลงไปด้วยจิตที่อ่อนโยน
“..ในความอ่อนโยนนั้นมีส่วนผสมของความเศร้ารวมอยู่ด้วย มันมิใช่ความเศร้าอันเกิดจากการสงสารตัวเองหรือความรู้สึกสูญเสีย แต่มันเป็นภาวะการณ์ตามธรรมชาติอันเต็มเปี่ยม คุณรู้สึกเต็มเปี่ยมและรุ่มรวยยิ่ง ดังว่าคุณแทบจะหลั่งน้ำตาออกมาทีเดียว ดวงตาของคุณจะเอ่อล้นด้วยอัสสุชล”
จากหนังสือ ชัมบาลา หนทางอันศักดิ์สิทธิ์ของนักรบ
ตอนที่ได้ฝึกท่าฟันดาบของนักรบชัมบาลาในเราต้องเขื่อมต่อกับโลกรอบตัว เชื่อมต่อกับฟ้า ดิน บรรพบุรุษ ครู ผู้คนรอบข้าง เพื่อสร้างสภาวะนักรบที่เปี่ยมพลัง มั่นคง ปราศจากความลังเลสงสัย ไร้ความก้าวร้าวยึดติดกับตัวเอง และกล้าหาญลงดาบแหลมคมนั้นอย่างสุดตัวในเสี้ยววินาที จากนั้นก็อ้าแขน โอบรับทุกสิ่งที่เกิดขึ้นตามมาอย่างไร้เงื่อนไข
การฟันอันกล้าหาญเช่นนี้ เปี่ยมไปด้วยความอ่อนโยน จากใจของตน และต่อสิ่งที่สัมพันธ์ด้วย พอมีดอกไม้มาเป็นคู่ฝึก ก็ยิ่งเห็นถึงข้อนี้ได้ชัดเจนขึ้น
เมื่อเราสามารถเชื่อมต่อกันบนพื้นฐานธรรมชาติอันดีงาม ทุกการกระทำเป็นไปด้วยเจตนาดีเสมอ แม้แต่การตัดที่สร้างบาดแผลและความเจ็บปวดก็จะทำด้วยใจที่อ่อนโยนอย่างเฉียบขาด เพื่อรักษาชีวิตของสิ่งที่สัมพันธ์ด้วย สู่การเกิดในสภาวะใหม่
อย่ากลัวที่จะตัดขาดเพื่อเกิดใหม่ และจงฟันลงไปด้วยความกล้าหาญอันอ่อนโยน
